Xuyên tâm liên – loại cậy có khả năng chữa trị Covid-19

Xuyên tâm liên - Vị thuốc nam của Việt Nam dùng chữa trị nhiễm Covid-19 đó là loại cây gì?

Xuyên tâm liên là cây gì?

Xuyên tâm liên là một cây thuốc trong danh sách các vị thuốc cổ truyền của y học Việt Nam. Tuy nhiên, với sự tiện dụng của các loại tân dược, các loại thuốc kháng sinh đã dần thay thế cho nhiều loại vị thuốc nam bị lãng quên, trong đó có Xuyên tâm liên.

Vậy tại sao Xuyên tâm liên lại có khả năng chữa trị với Covid-19?

Theo theo PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Quản lý Khám và chữa bệnh cho biết, Bộ Y tế đã chính thức cho phép sử dụng một vị thuốc nam quen thuộc trong y học cổ truyền để điều trị cho bệnh Covid-19 đó là Xuyên tâm liên - một vị thuốc nam quý giá đã bị lãng quên khi mà những loại kháng sinh mới được ra đời.

Vừa rồi một số đất nước đã đưa Xuyên tâm liên vào việc điều trị cho bệnh nhân nhiễm virus Covid-19 cho thấy kết quả rất tốt trên những bệnh nhân có triệu chứng nhẹ hoặc nhiễm thể nhẹ.

Trong thời kỳ khó khăn thì đơn thuốc này từng được coi như là “thần dược” để chữa trị bách bệnh.

Tuy vậy, hiện nay Cục Quản lý y dược cổ truyền phối hợp với Cục Khoa học đào tạo làm đề cương thí nghiệm lâm sàng trên một số lượng bệnh nhân nhiễm Covid-19 nhất định, sau đó sẽ tổng hợp báo cáo Hội đồng chuyên môn để tiếp tục kiểm chứng, nếu kết quả tốt thì sẽ triển khai ở phạm vi rộng.

Việt Nam hiện nay cũng có thể xem xét áp dụng cho dùng Xuyên tâm liên với các ca F1 cách ly tại gia đình có dấu hiệu uể oải...

Thứ trưởng Y tế Trương Quốc Cường cũng cho biết thêm vị thuốc Xuyên tâm liên từng được Trung Quốc, sau đó là Indonesia, Malaysia, Thái Lan… đưa vào chữa trị cho các bệnh nhân Covid-19.

Trong công văn 1306 ngày 17 tháng 03 năm 2020 hướng dẫn dùng thuốc cổ truyền trong công tác phòng chống và hỗ trợ chữa trị viêm đường hô hấp do SARS-CoV-2, Bộ Y tế đã đưa Xuyên tâm liên vào đơn thuốc Ngân kiều tán dùng trong giai đoạn khởi phát bệnh để giải độc, thăng dương ích khí với liều dùng uống 1 thang một ngày, chia làm ba lần sau khi ăn.

Đặc điểm nhận dạng của Xuyên tâm liên

Xuyên tâm liên thường mọc thẳng, thân có nhiều đốt, chiều cao trung bình từ 0,3-0,8m.

Xuyên tâm liên là cây vùng nhiệt đới có tính hay gọi nôm na là lạnh, có vị đắng, có xuất xứ từ Sri Lanka và Ấn Độ, được di thực và trồng nhiều ở khu vực Nam Á, Đông Nam Á, khu vực nam Trung Quốc, Caribe, khu vực Trung Mỹ, châu Úc và khu vực châu Phi. Trong đó Trung Quốc, Ấn Độ, Việt Nam là những nơi trồng nhiều nhất.

Ở Việt Nam, loại cây này còn được gọi là lam khái liên, cây lá đắng, khô đảm thảo, nhất kiến kỷ, công cộng, hùng bút, nguyên cộng…

Theo Tiến sĩ Phùng Tuấn Giang, Chủ tịch Viện nghiên cứu phát triển y dược cổ truyền Việt Nam cho biết, Xuyên tâm liên có khả năng kháng nhiều loại vi sinh vật như: ký sinh trùng, virus, nấm, vi khuẩn; chống oxy hóa, chống viêm, chống ung thư … được dùng vào việc chữa trị các bệnh về tăng huyết áp, thủy đậu, bệnh phong, sốt rét, viêm nhiễm, tiểu đường, gan, sốt, cảm lạnh thông thường, tiêu chảy cấp tính…

Ở Việt Nam đã có khá nhiều bài thuốc dùng thảo dược Xuyên tâm liên như điều trị mụn nhọt, chữa do ho lạnh, hỗ trợ điều trị viêm amidan, hỗ trợ chữa viêm phế quản, rôm sảy…

Đối với Covid-19, kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học Trường cao đẳng dược JSS, Ấ Độ (2020) đã cho thấy, các thành phần của Xuyên tâm liên (andrographolide và dihydroxy dimethoxy flavone) có tác dụng chống lại virus Covid-19 bằng việc ức chế enzym protease chính của virus này trên thí nghiệm in silico (sàng lọc thuốc ảo).

Những nhà khoa học Đại học Jadavpur, Ấn Độ (2020) cũng nhận thấy, andrographolide và một số hợp chất khác của Xuyên tâm liên có khả năng chống viêm an toàn và hiệu quả, có tác dụng tốt đối với bệnh nhiễm trùng đường hô hấp nói trên cũng như có thể làm giảm khá nhiều việc sản sinh ra cytokine, chính là một trong các nhân tố gây ra viêm khi nhiễm Covid-19.

Hoa của Xuyên tâm liên thường xuất hiện vào tháng 09 đến 10 hàng năm.

Ở Trung Quốc, Xuyên tâm liên được cấp phép sử dụng trong chữa trị lâm sàng virus Covid-19 dưới dạng sản phẩm bán tổng hợp để chống viêm nhiễm và kháng với virus này.

Dựa trên số lượng lớn các ca lâm sàng, bài báo nghiên cứu của nhóm tác giả thuộc tập đoàn dược phẩm Tasly ở Thiên Tân, Trung Quốc (2020) khẳng định, Xuyên tâm liên có công dụng chống viêm, thanh nhiệt, giải độc và kháng sinh, có tác dụng điều trị hiệu quả đối với các bệnh liên quan tới đường hô hấp bao gồm viêm đường hô hấp trên do vi khuẩn, virus và viêm phổi.

Trong đó andrographolide có tác dụng chống lại SARS-CoV-2 làm tăng tiềm năng trong việc chữa trị SARS-CoV-2 và có thể làm giảm tác động viêm của bệnh nhân, cải thiện các triệu chứng hô hấp, kháng virus và cải thiện khả năng miễn dịch của cơ thể… với tính an toàn cao.

Ngoài ra, andrographolide có tác dụng bảo vệ gan và có giá trị lâm sàng để điều trị các bệnh về tim mạch.

Khả năng chống SARS-CoV-2 của Xuyên tâm liên đã được khẳng định hơn khi Viện Nghiên cứu y học cổ truyền Thái Lan cũng công bố kết quả nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng trên các bệnh nhân mắc SARS-CoV-2 có triệu chứng thể nhẹ như sổ mũi, đau họng, nhức đầu hay là ho...

Nhóm nghiên cứu cho bệnh nhân uống 180mg Xuyên tâm liên mỗi ngày, chia đều làm 3 lần vào các khung giờ 6h, 14h và 22h, uống liên tục trong 05 ngày.

Kết quả đạt được rất là khả quan, trong thời gian 03 ngày kể từ khi sử dụng Xuyên tâm liên, sức khỏe của các tình nguyện viên mắc Covid-19 đều được cải thiện rõ rệt. Mọi triệu chứng của bệnh đã biến mất sau 5 ngày mà không có bất kỳ tác dụng phụ nào.

Đã từng là vị thuốc vô cùng phổ biến tại Việt Nam, sau đó Xuyên tâm liên dần bị lãng quên, số lượng còn khá ít.

Vào tháng 05 vừa qua, nhóm các bác sĩ tại các bệnh viện ở tỉnh Giang Tây, Trung Quốc cũng công bố kết quả nghiên cứu đa trung tâm, ngẫu nhiên và có đối chứng trên 130 bệnh nhân SARS-CoV-2 sử dụng Xuyên tâm liên.

Kết quả cho thấy, các bệnh nhân SARS-CoV-2 sử dụng Xuyên tâm liên giảm đáng kể thời gian bị ho, sốt và thải virus nhanh hơn, rất ít bệnh nhân tiến triển nặng hơn.

Nhóm nghiên cứu chưa phát hiện tác dụng phụ nghiêm trọng nào được báo cáo và đi đến kết luận, Xuyên tâm liên rất an toàn và có hiệu quả tốt trong việc cải thiện sự hồi phục của bệnh nhân Covid-19 mức độ nhẹ đến trung bình.

Các bác sĩ tại Thái Lan khuyến cáo, không dùng Xuyên tâm liên cho phụ nữ đang có thai, đang cho con bú, những người có vấn đề thận, gan, và những người bị cao huyết áp.

Xuyên tâm liên có tính hàn, nếu sử dụng quá liều có thể gây tê tay chân, hạ huyết áp… nên cần phải tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng. Liều dùng thông thường từ 5 đến 7 ngày.

TS Giang cho biết, Xuyên tâm liên không khó trồng nhưng hiện tại sản lượng còn khá là ít ở Việt Nam do nhiều năm bị lãng quên, ít được ghi đơn. Do đó, cần có chính sách khuyến khích nghiên cứu, trồng, bảo tồn và phát triển trở lại loại thuốc này cũng như nhiều loại dược liệu quý khác.

Tham khảo bài viết gốc xuyên tâm liên tại đây

Nguồn: OPT TRAVEL NEWS